Trong khi chính quyền và các ngành chức năng của tỉnh Quảng Nam đang quyết liệt ngăn chặn hoạt động khai thác vàng trái phép bằng nhiều biện pháp mạnh thì “vàng tặc” vẫn ngang nhiên hoạt động tại khu vực sông Vàng (huyện Đông Giang, Quảng Nam) mà chính quyền địa phương không hề hay biết. Điều này chẳng khác nào sự thách thức của “vàng tặc” vào sự nỗ lực chung của chính quyền tỉnh Quảng Nam trong việc ngăn chặn tình trạng khai thác vàng trái phép trên toàn tỉnh.

Văn bản chỉ đạo của UBND huyện Đông Giang về vụ khai thác vàng trái phép ở xã Ba.

Vấn nạn “vàng tặc” không chỉ làm thất thoát tài nguyên, gây ô nhiễm môi trường, biến dạng địa hình... mà còn kéo theo nhiều hệ lụy khác ảnh hưởng đến tình hình ANTT tại địa phương. Mặc dù UBND tỉnh Quảng Nam thường xuyên chỉ đạo các cơ quan chức năng của tỉnh và chính quyền địa phương tiến hành truy quét, đẩy đuổi “vàng tặc”, song vẫn chưa giải quyết dứt điểm.

Theo cơ quan chức năng tỉnh Quảng Nam, một trong những nguyên nhân chưa thể giải quyết dứt điểm tình trạng khai thác trái phép khoáng sản nói chung, khai thác vàng nói riêng là do công tác quản lý Nhà nước tại một số địa phương cấp xã còn buông lỏng. Đơn cử như vụ “vàng tặc” ngang nhiên khai thác tại khu vực sông Vàng (thuộc địa phận xã Ba, huyện Đông Giang) mà phóng viên Chuyên đề Công an TP Đà Nẵng phát hiện ngày 7-4 là một ví dụ...

Theo nguồn tin riêng của Chuyên đề Công an TP Đà Nẵng, trong những ngày đầu tháng 4-2021, lợi dụng việc người dân đang khai thác gỗ keo khu vực ven sông Vàng, một nhóm “vàng tặc” đã đưa phương tiện, máy móc vào khai thác vàng trái phép. Ngày 7-4, phóng viên đã đến khu vực được cho là “vàng tặc” đang hoạt động để tìm hiểu.

Hố khai thác vàng trái phép tại xã Ba và nhóm “vàng tặc” đang say sưa tìm vàng.

Men theo con đường mòn chừng nửa cây số ra bờ sông Vàng, phóng viên nghe được tiếng máy nổ vọng lại từ vạt rừng khuất phía xa nên phải dùng flycam bay vọt lên trên những đồi cây keo để quan sát, định vị địa điểm khai thác. Thật bất ngờ, một vùng triền sông dài hàng trăm mét nham nhở những hục, hố - vết tích của dân “tọ mọ” vàng để lại. Đoạn sông này chẳng khác nào một “công trường” khai thác vàng trái phép.

Phóng viên ghi nhận có 1 xe múc cỡ lớn đang lấp một hố sát mép nước; còn phía xa là nhóm “vàng tặc” hì hục “tăm” vàng dưới cái hố sâu từ 3-4m, rộng hàng trăm mét vuông. Nhóm “vàng tặc” đặt 1 máy nổ sát mép dòng sông Vàng để bơm nước cho 2 chiếc vòi xoi đất; một máy nổ cỡ lớn khác lắp đặt ngay lòng hố để hút đất, đá đưa lên máng sàn. Dòng nước đục ngầu từ sông Vàng được bơm xoi thẳng vào lòng hố, tiếp đó luồng nước đặc quánh đất đá được bơm ngược lên máng sàn rồi lại chảy tràn ra sông Vàng...

Ngay đầu giờ chiều cùng ngày, phóng viên trực tiếp gặp và phản ánh với ông Phạm Xuân Vân- Chủ tịch UBND xã Ba về việc “vàng tặc” hoạt động công khai trên địa bàn xã thì ông Vân lại khẳng định: Trên địa bàn xã không có hiện tượng khai thác vàng trái phép. “Từ khi lực lượng Công an chính quy được bố trí về xã đã quả lý địa bàn rất chặt. Lực lượng Công an xã thường xuyên truy quét, đẩy đuổi vàng tặc. Chỉ cần người dân báo thông tin có hiện tượng khai thác vàng trái phép cho chính quyền, chúng tôi sẽ tiến hành xử phạt và dẹp ngay”, ông Vân nói. Tuy vậy, khi phóng viên trưng ra những hình ảnh, clip về “vàng tặc” vừa quay được thì ông Vân tỏ ra bất ngờ.

Vết tích khai thác vàng trái phép từ trước còn tồn tại ven sông Vàng.

Biết đã “lỡ lời”, ông Vân vội điện yêu cầu cán bộ địa chính xã cùng phóng viên vào tận địa điểm khai thác vàng để xác minh. Khi chúng tôi vào tận miệng hố khai thác vàng trái phép quay phim, chụp hình song nhóm “vàng tặc” ở bên dưới vẫn không hay biết, vẫn miệt mài xoi đất, tìm vàng... Ngay sau đó, cán bộ địa chính xã điện xác nhận với ông Vân có nhóm người khai thác vàng trái phép thì lãnh đạo xã Ba mới yêu cầu lực lượng Công an xã vào hiện trường lập biên bản.

Vụ việc khai thác vàng trái phép tại xã Ba cũng được phóng viên Chuyên đề Công an TP Đà Nẵng phản ánh trực tiếp với ông Hồ Quang Minh- Phó Chủ tịch UBND huyện Đông Giang. Ngày 8-4, UBND huyện Đông Giang đã có Văn bản số 540/UBND-TH giao Chủ tịch UBND xã Ba tổ chức lực lượng triển khai kiểm tra, xử lý dứt điểm tình trạng khai thác khoáng sản trái phép...; Kiên quyết xử lý theo thẩm quyền hoặc đề nghị cấp có thẩm quyền xử lý nghiêm các đối tượng có hành vi vi phạm khai thác khoáng sản trái phép; Chịu trách nhiệm trước Chủ tịch UBND huyện nếu để tiếp tục xảy ra tình trạng khai thác khoáng sản trái phép, gây ô nhiễm môi trường và không đảm bảo tình hình an ninh trật tự trên địa bàn quản lý; báo cáo kết quả thực hiện về UBND huyện trước ngày 12-4-2021.

QUANG PHÚC